Ondanks kritiek steeds meer invloed van gokbedrijven in Europees voetbal

Gepubliceerd: 27 March 2025, 16:32 uur

Uit een grootschalig onderzoek van Investigate Europe blijkt dat bijna twee derde van de clubs in de hoogste Europese voetbalcompetities commerciële banden heeft met de gokindustrie. 

Daarmee concluderen de onderzoekers dat kansspelbedrijven steeds meer invloed krijgen op het Europese voetbal. Dit staat volgens het onderzoeksteam in schril contrast met de juist steeds groter wordende kritiek op online casino’s en bookmakers. In totaal zijn 296 van de 442 clubs in de 31 grootste Europese voetbalcompetities in het seizoen 2024-2025 verbonden aan minstens één gokpartner.

In veel gevallen gaat het om zichtbare samenwerkingen: bijna een derde van deze clubs draagt de naam of het logo van een gokbedrijf als hoofdsponsor op het shirt. In 15 van de 31 competities is de naamsponsor van de league ook verbonden aan een gokbedrijf of loterij.

Ook Nederland genoemd

De afhankelijkheid van de kansspelindustrie neemt volgens de onderzoekers nog altijd toe, ondanks maatschappelijke zorgen en strengere wetgeving in verschillende landen. Ook de Nederlandse markt wordt genoemd in het onderzoek. De onderzoekers benoemen onder meer hoe de regels zijn veranderd sinds de legalisering van online gokken in 2021. Goksponsoring in het voetbal werd pas in 2021 gelegaliseerd in Nederland, maar de wet werd al snel teruggedraaid nadat de toezichthouder een explosieve toename in gokactiviteit constateerde. Vanaf juli 2025 moeten alle vormen van goksponsoring uit het voetbal verdwijnen.

Op dit moment heeft ongeveer een derde van de Eredivisieclubs nog een gokbedrijf als hoofdsponsor op het shirt. Vooral in de Engelse Premier League is de gokindustrie prominent aanwezig. Elf van de twintig clubs dragen een logo van een kansspelaanbieder op hun shirt. Volgens data van het marktplatform GlobalData gaven goksites dit seizoen gezamenlijk zo’n $ 135 miljoen uit aan shirtsponsoring in de Engelse topcompetitie.

Daarmee is de Premier League een van de meest lucratieve markten voor de goksector. In Nederland is het beeld vergelijkbaar: alle clubs in de Eredivisie hebben ten minste één sponsorovereenkomst met een gokbedrijf.

Goksites omzeilen regels in landen met verboden

Opvallend is dat ook in landen waar strengere regels gelden — zoals België en Italië — voetbalclubs alternatieve manieren weten te vinden om toch reclame te maken voor gokbedrijven. Ze doen dit bijvoorbeeld via de promotie van stichtingen of mediakanalen die in werkelijkheid verbonden zijn aan de gokindustrie.

Op die manier wordt de wetgeving omzeild. In januari 2025 riep de Nederlandse Kansspelautoriteit (Ksa) om die reden op om de regels aan te passen zodat niet hetzelfde gebeurt in Nederland als het totaalverbod op 1 juli 2025 officieel ingaat.

“Normalisering van online gokken”

De groeiende invloed van de goksector roept volgens de onderzoekers vragen op over de ethiek en duurzaamheid van deze samenwerkingen. Critici waarschuwen voor normalisering van gokken; dit is vooral het geval onder jongeren die voetbalclubs vaak als rolmodellen zien en gokken steeds vaker als een normale activiteit beschouwen. Hierdoor neemt ook het risico op gokverslaving toe.

Net als in Nederland worden jongeren en jongvolwassenen [in Nederland, 18-23 jaar] beschouwd als risicovolle groepen die makkelijk beïnvloedbaar zijn.  In het onderzoek wordt ook verwezen naar de tegenstrijdige geluiden vanuit de industrie zelf over hoe schadelijk gokken en gokreclames zijn.

Zo spreekt het over hoe de belangrijkste lobbygroep van de Britse gokindustrie claimt dat er geen bewijs zou zijn voor een “verband tussen sportreclame en gokproblemen” ondanks dat 20% van de Britten direct of indirect schade ondervindt van gokken.  Opvallend is dat in het Verenigd Koninkrijk via de meeste media alleen reclame mag worden gemaakt over verantwoord gokken, ook moeten de risico’s van kansspelen worden benoemd.

Het artikel sluit af met de stelling dat de campagnes omtrent verantwoord gokken echter alleen maar voor nog meer zichtbaarheid zullen zorgen van de gokmerken. De volledige publicatie “How gambling embedded itself into European football” is te lezen op de website van Investigate Europe. Het onderzoek maakt deel uit van Shady Bets, een project van Investigate Europe.